برخی از مشاوران املاک «سواد» ندارند؛ اسناد بایددر دفترخانه تنظیم شود
سخنگوی کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس نهم شورای اسلامی گفت: بارها مشاهده شده است که بعضی از مشاورین املاک سواد خواندن و نوشتن هم ندارند و در نتیجه اسناد را حتما در دفترخانهها تنظیم کنید.
محمد علی اسفنانی در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری جامعه خبر، در مورد مشکلات تنظیم سند به وسیله مشاوران املاک، گفت: یکی از مشکلاتی که واقعا به بحث افزایش پرونده ها در دادگاهها دامن میزند نوشتن قولنامه دستی و رجوع نکردن به دفترخانهها است، علت آن هم این است که متاسفانه حقوق در کشور ما مهجور است چون اطلاعات حقوقی در جامعه به حد کافی نیست در نتیجه تشکیل پروندهها به خاطر ناآگاهی مردم از نحوه تنظیم قرارداد ها و انجام معاملاتشان و نحوه اجرای روابط حقوقیشان توجه نمیکنند و اطلاعات کافی ندارند و در نهایت به مشکل برخورد میکنند.
وی افزود: یکی از مسائلی که در این موضوع موثر است و هنوز جامه ما به این سمت و سو نرفته بحث ثبت معاملات اموال منقول یا غیر منقول به صورت رسمی است، چون ثبت ملک به صورت رسمی انجام نمیشود و احتمال دارد در اجرای قراردادهایی که منعقد میکنند دچار مشکل شوند.
اسناد که به صورت عادی تنظیم میشود مطابق مقرارات قانون آیین دادرسی مدنی هم قابل تردید است و هم قابل انکار و هم میشود روش ادعای جعل کرد ولی اسنادی که به صورت رسمی تنظیم میشوند اولا امکان تردید در آن نیست و جعل هم در یک حالت قابل تصور است آن هم به صورت جعل معنوی است که این یک مورد بسیار خاصی است و اثبات آن بسیار سخت است، لذا اسنادی که به صورت رسمی تنظیم میشوند از استحکام بیشتری برخوردار هستند، قابل خدشه نیستند، و قابل استناد هستند.
تنظیم سند در دفترخانهها از آنجایی مهم است که قانون دولت و افراد را موظف کرده که پایبند این اسناد باشند لذا به نظر من تنظیم اسناد رسمی میتواند در کاهش آمار پروندهها نقش مهمی داشته باشد.
اسفنانی با اشاره به اینکه مشاوران املاک میتوانند قولنامه یا بیعنامه تنظیم کنند، گفت: اینکه چیزی که مشاوران املاک تنظیم کرده و به دست مردم میدهند آیا قولنامه است یا بیعنامه بین کارشناسان حقوق مورد تردید است، اما مردم عرف را بیعنامه میدانند و حتی زمانیکه از واژه «قولنامه» استفاده میکنند هدفشان بیعنامه است.
در نتیجه تنظیم بیعنامه به وسیله مشاوران املاک از نظر قانون هیچ منعی ندارد اما آنچه تنظیم میشود سند رسمی نیست و یک سند عادی است، گرچه به نظر من بنگاههای ملکی خلاف فلسفه وجودیشان عمل میکنند.
این قاضی با سابق گفت: بنگاههای ملکی وظیفه دلالی یا رابط بین فروشنده و خریدار را ایفا میکنند یعنی باید رابط بین فروشند و خریدار واقع شوند، خریدار جلب بکنند و فروشنده هم به آنها مراجعه کند و آنها شرایط معامله را تنظیم کنند، با هم توافق کنند و نهایتا تنظیم سند بیع به دفتر خانه منتهی شود این قاعده کار است که در کشورهای پیشرفته حقوقی این اتفاق انجام میشود ولی متاسفانه در کشور ما مشاوران املاک علاوه بر اینکه این رابطه دلالی و واسطه گری را انجام میدهند، تنظیم قلنامه ها هم با آنها هست.
بارها من شاهد بودم که مسئولان بنگاه های معاملات ملکی حتی سواد خواندن و نوشتن نداشتند اما مجوز بنگاه املاک را دارا بودند و این هم باز مشکلی است که متاسفانه در جامعه وجود دارد.
برای اینکه مردم را تشویق کنیم تا سندهای خود را در دفترخانهها تنظیم کنند باید اطلاع رسانی شود، ارگانهای اطلاع رسان مثل صدا و سیما، روزنامه ها و مجلات نتوانستهاند نقش اصلی خود را ایفا کنند، برخی از وزارت خانه ها مثل آموزش و پرورش و دانشگاهها مکلف هستند.
بنده سالها پیش پیشنهادی به آموزش و پروش و دانشگاهها دادم که تمام تحصیلکرده های رشته های مختلف ملزم شوند که چند واحدی به عنوان عمومات رشته حقوق بگذرانند و اطلاعات حقوقی در مردم بیشتر شود.
لذا بهترین راه این است که اطلاع رسانی شود و مردم بدانند که منافع و مضرات اسناد عادی چه هست و بر اساس آن عمل کنند.